بررسی علمی طالع‌بینی از روی ستاره‌ها و سیارات
به احتمال زیاد شما هم در میان اطرافیانتان افرادی را می‌شناسید که باور دارند شما با طالع‌بینی می‌توانید بدانید روزتان چگونه آغاز خواهد شد، رابطه شما با عشقتان چگونه پیش می‌رود و این که متولدین هر ماهی، چه صفات و مشخصه‌هایی دارند؟
طالع‌بینی به دلیل گره‌خوردگی با مسائل پیچیده نجومی گاهی علمی می‌نماید و به همین علت بسیاری از افراد در دام آن گرفتار می‌شوند. بر‌اساس نظرسنجی «گالاپ» (Gallup) بیست و پنج درصد از ساکنین آمریکا همچنان به طالع‌بینی از روی ستارگان باور دارند.
بیش از ۲۳۰۰ سال پیش، بابلی‌ها بر این عقیده بودند که خدایان در میان ستاره‌ها و دیگر اجرام آسمانی زندگی می‌کنند و سرنوشت انسان‌ها با اراده این خدایگان آسمانی و با حرکت ستاره‌ها رقم خواهد خورد. بابلی‌ها آسمان را به ۱۲ برش تقسیم‌بندی کرده‌اند. آن‌ها بروج ۱۲ گانه فلکی (zodiac) را بر‌اساس مسیر خورشید، ماه و ۵ سیاره سامانه خورشیدی که تا آن زمان شناخته شده بودند، تقسیم‌بندی کرده و برای آن‌ها نام‌هایی چون برج ثور، برج حوت و … گذاشتند. جدا از بحث نجومی این تقسیم‌بندی‌ها، ایده اصلی بر این پایه بنا شد که اجرام سماوی می‌توانند بر شخصیت و سرنوشت افراد تاثیر بگذارند. این تقسیم‌بندی‌ها که در آن زمان با نام «علم هیئت» شناخته می‌شد، تا قرون متمادی به‌عنوان دانش روز پذیرفته شده بود و حتی بسیاری از دانشمندان عصر کهن مطالعات فراوانی در این زمینه انجام دادند.
با پیشرفت علم در سده‌های پیشین، بخش علمی و آکادمیک علم هیئت در قالب «علم نجوم» باقی ماند و دانشمندان با پژوهش‌ها و مطالعات فراوان، آن را تا به امروز گسترش دادند و ما اکنون با استفاده از عمل پیشینیان و تلاش امروزمان ایده زندگی در سیارات دیگر را در سر می‌پرورانیم. شکی نیست که بخش «تاثیر ستارگان و اجرام بر شخصیت افراد» از طرف دانشمندان و علم پذیرفته نشد و با توجه به این‌که هیچ‌گونه پشتوانه و تائید علمی در پس این تاثیرات وجود ندارد، این جنبه از علم هیئت به‌کلی در مراکز علمی و دانشگاه‌ها حذف شد و شما «هیچ پژوهش علمی»، تکرار می‌کنم هیچ پژوهش علمی را نخواهید یافت که در تائید این تاثیرات باشد.
متاسفانه تعداد زیادی از افراد اختربینی (Astrology) را با اخترشناسی (Astronomy) اشتباه گرفته و حتی آن را به‌طور کامل علمی تصور می‌کنند. شبه علم اختربینی، بررسی ارتباط تولد هر فرد و صفات شخصیتی او از طریق ارتباط دادن آن به شرایط مکانی ستاره‌ها و سیاره‌ها است. از طرف دیگر، اخترشناسی که در شاخه علوم دسته‌بندی می‌شود، علم بررسی ستاره‌ها، سیاره‌ها، دنباله‌دارها و اجرام آسمانی است که جزو رشته‌های دانشگاهی محسوب می‌شود و سالانه دولت و موسسات مختلفی از جمله ناسا (Nasa) بودجه‌های کلانی را برای پژوهش و آموزش در این مورد صرف می‌کنند.
در مطلب پیشین ( طالع‌بینی این هفته را از PMC نبینید ) ، به‌صورت جزئی به دلایل روان‌شناسانه اقبال افراد به چنین مواردی پرداختیم. بسیاری از افراد تحت‌تاثیر اثر بارنوم (Barnum effect) یا اثر فورر (Forer effect) هستند. با توجه به پیچیدگی علم نجوم و بزرگی کائنات، افراد سودجو از ناشناخته‌های ذهن دیگر افراد استفاده کرده و به قول معروف گودرز را به شقایق ربط می‌دهند. همین پیچیدگی و بزرگی کائنات است که سبب شده اختربینی به یکی از مقبول‌ترین شبه‌علم‌های تمامی دوران تبدیل شود.
اگر تا‌کنون راضی نشده‌اید که اختربینی به‌طور کامل پدیده‌ای غیر‌علمی است و هنوز باور دارید که با استفاده از برج تولدتان می‌توان اطلاعاتی در مورد شما به‌دست آورد، لطف کنید و پاسخ این چند مورد را به ما بدهید:
• با توجه به این حقیقت علمی که محور چرخش زمین با میزان کمی در حال تغییر است، باید به شما بگوییم که بروج ۱۲ گانه فلکی(Zodiac) اصلاحاتی نداشته و در طی حدود ۲ هزار سال گذشته بروج حدود یک ماه جا‌به‌جا شده‌اند و شما قاعدتا در برجی دیگر به جز برجی که تصور می‌کنید، به دنیا آمده‌اید.
• با توجه به این‌که بروج به ۱۲ مورد تقسیم‌بندی شده‌اند، هر زمان که شما طالع خود را بر این اساس بررسی می‌کنید، به این معنا است که سهم بسیار بزرگی از جمعیت کره زمین، سرنوشت و طالع مشابهی با شما دارند. تا‌کنون آیا از خود پرسیده‌اید که این شباهت تا این حد پرتکرار در اطرافیان شما وجود دارد یا خیر؟
• بسیاری از نام‌گذاری‌ها و حقایقی که در اختربینی استفاده می‌شود، متعلق به زمانی هستند که زمین مرکز کائنات تصور می‌شد و افراد تصور می‌کردند که همه ستاره‌ها و سیارات به گرد زمین می‌گردند. اگر شما این مورد را هنوز باور می‌کنید، می‌توانید در مورد ادعاهای طالع‌بینان (فال‌گیران) نیز اطمینان داشته باشید!
• در اختربینی همیشه در مورد سیارات و اجرامی که در دوران کهن کشف شده بودند، صحبت شده و از تاثیر آن‌ها بر طالع افراد سخن گفته می‌شود. آیا تا به‌حال از خود پرسیده‌اید که تاثیر اجرامی مانند اورانوس، نپتون و پلوتون که حدود ۲۵۰ سال پیش کشف شدند، بر شما چیست؟ آیا ابرکهکشان‌هایی مانند «IC1101» که میلیون‌ها بار از سامانه خورشیدی بزرگ‌ترند، تاثیری بر طالع شما ندارد؟
جیمز رندی، فردی شک‌گرا که در رو‌کردن دست مدعیان شبه‌علم و خرافه‌پرستی شهرت خاصی دارد، آزمونی را طراحی و اجرا کرد که در آن شرکت‌کنندگان یک طالع‌بینی بر‌اساس روز و ماه تولد خود دریافت می‌کردند. پس از مطالعه طالع‌بینی اکثریت افراد شرکت‌کننده، دقت و صحت فالشان را دقیق یا کاملا دقیق ارزیابی کردند. در پایان آزمون، معلوم شد که تمامی افراد شرکت‌کننده به‌طور دقیق یک متن و یک فال را در دست داشتند. در پژوهش آکادمیک دوسوکور دیگری که در آن حتی از ۲ نفر از طالع‌بین‌های مشهور استفاده شد، همین مورد به آزمون گذاشته شد و همانطور که انتظار آن می‌رفت، نتایج حاکی از مردود بودن ارتباط موقعیت اجرام آسمانی با صفات فردی اشخاص بود. (منبع)
هم‌اکنون که شما این مطلب را می‌خوانید، به احتمال زیاد کتاب «طالع‌بینی چینی» به چاپ شونصدم! رسیده و کتاب این چنینی همچنان پر‌تعداد در افست و در کتاب‌فروشی‌ها و همچنین کنار خیابان به فروش می‌رسند. به‌عنوان فردی که در زمینه‌های این چنینی اطلاعات کافی دارید، این وظیفه بر عهده شما قرار می‌گیرد که دوستان و اطرافیان خود را در مورد اشکالات علمی و منطقی چنین پدیده‌هایی مطلع کنید. قدم‌های کوتاه و پیوسته رو‌به‌جلو ما، هر‌بار کلاشان و سودجویان شبه‌علم را یک قدم به عقب خواهد راند و مطمئنا در آینده‌‌ای نه‌چندان دور، جامعه‌ای دور از خرافات و در راه علم و دانش خواهیم داشت.
